تشخیص توده با ماموگرافی
یکی از بیماری هایی که امروزه گریبان گیر خانم ها می شود سرطان سینه می باشد. با افزایش سن، احتمال مبتلا شدن به این بیماری افزایش پیدا می کند، لذا مراقبت ها و پیشگیری های لازم بعد از ورود به سن میانسالی اهمیت بیشتری پیدا می کند. در ادامه این نوشته از سایت مرکز رادیولوژی سرو سونوگرافی پستان اصفهان که برای شما همراهان گردآوری شده است. به تشخیص توده با ماموگرافی و مزایای آن خواهیم پرداخت. تا پایان همراه ما باشید. ماموگرافی مجموعه ای از تصاویر رادیوگرافی اشعه ایکس به شکل دو بعدی و سیاه و سفید است. با انجام ماموگرافی در بافت پستان می توان تمامی ناهنجاری ها را بررسی کرد و یا حتی کوچکترین توده ای دیده خواهد شد. لمس کردن توده ها و آگاهی از وجود آنها در صورتی که به اندازه بزرگ رسیده باشند امکان پذیر می باشد.
مزایای ماموگرافی
ماموگرافی فوایدی دارد که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ماموگرافی غربالگری خطر مرگ ناشی از ابتلا به سرطان پستان را کاهش میدهد. این روش سنجشی برای شناسایی تمامی سرطانهای پستان از قبیل سرطانهای مهاجم مجاری و کانالهای پستان کاربرد دارد.
ماموگرافی غربالگری به پزشک در تشخیص تومورهای کوچک کمک میکند. زمانی که سرطانها کوچک و محدود هستند زنان شانس بیشتری برای درمان دارند.
استفاده از ماموگرافی غربالگری احتمال تشخیص رشد غیرطبیعی بافتها را در مجراهای شیری پستان که به آنها کارسینومای مجراهای شیری میگویند، افزایش میدهد.
هیچ اثری از اشعه ایکس بعد از اتمام ماموگرافی در بدن بیمار باقی نمیماند. لازم به ذکر است پزشکان معتقدند اشعه ایکس هیچ عارضه جانبی در محدوده تشخیصی برای ماموگرافی در پی ندارد.
آمادگی جهت انجام ماموگرافی
بهتر است پزشک را از وجود هرگونه جراحی که در گذشته انجام شده. و یا مصرف هورمون و یا سابقه وجود سرطان سینه در خانواده خود آگاه کنید. اما در کل هیچ آمادگی خاصی پیش از انجام ماموگرافی نیاز نیست. و برای شخص هیچ محدودیت غذایی وجود ندارد. بهتر است در روزهای نزدیک به دوران عادت ماهانه و یا حتی روزهای خونریزی ماموگرافی انجام نشود.
ماموگرافی چیست و چگونه انجام میشود؟
این آزمایش معمولاً به صورت ایستاده انجام می شود. تکنسین، پستان شما را بر روی یک صفحه قرار می دهد. در حین آزمایش هر کدام از سینه ها بین دو صفحه قرار می گیرد. این عمل باعث مسطح و یکنواخت شدن پستان ها شده تا بتوان تصاویر واضحی را از بافت پستان با حداقل دور اشعه تهیه نمود. فشرده شدن سینه بین دو صفحه ممکن است کمی موجب ناراحتی به مدت چند دقیقه برای فرد ایجاد کند. صفحه متحرک بالایی با نزدیک شدن به صفحه ثابت پایین موجب فشرده شدن بافت سینه خواهد شد. سپس دستگاه شروع به گرفتن تصویر می نماید. این روش برای سینه دیگر نیز تکرار می شود و از شخص تقاضا می شود تا مشابه روش قبل عمل نماید. صفحه دستگاه ماموگرافی برای گرفتن تصاویر اشعه ایکس از زاویه دیگر باید بچرخد تا عکس دیگری از زاویه مخالف گرفته شود. با این عکس دو تصویر از دو زاویه پستان حاصل خواهد شد.
تفسیر جواب ماموگرافی
پس از انجام تصویربرداری، در صورت امکان آن را با نتایج قبلی مقایسه می کند تا هرگونه تغییر در بافت پستان ها را بهتر شناسایی کند. برای مقایسه تغییرات پستانی، رادیولوژیست موارد زیر را در تصاویر ماموگرافی پستان مشاهده می کند:
تجمع کلسیم در داکت های شیری (کلسیفیکیشن): کلسیفیکاسیون در تصاویر ماموگرافی به شکل نقطه های ریز سفید رنگ مشاهده می شود. این پدیده ممکن است خوش خیم باشد و یا بر اثر سرطان ایجاد شده باشد یا زمینه ساز ایجاد سلول های سرطانی باشد. به طور کلی دو دسته کلسیفیکیشن وجود دارد: ماکروکلسیفیکاسیون و میکروکلسیفیکاسیون.
توده های پستانی: توده ناحیه ای متراکم از بافت سینه با شکل و لبه های متمایز از سایر قسمت های بافت پستان است. و توده ها می توانند سرطانی یا غیر سرطانی باشند. توده های غیر سرطانی عبارتند از کیست ها و فیبروآدنوم. کیست ها، کیسه های پر از مایع هستند که در تصاویر درون آنها خالی نمایش داده می شوند. کیسه های ساده با دیواره های نازک سرطانی نیستند و نیازی به انجام نمونه برداری پستان برای تشخیص سرطانی یا غیر سرطانی بودن آنها نیست. در صورتی که یک کیست مرزهای مشخصی نداشته باشد یا دیواره ضخیمی داشته باشد، انجام آزمایشهای تکمیلی مانند نمونه برداری پستان ضروری است.
میزان تراکم پستان
چه زمانی برای ماموگرافی مناسب است؟
زنانی که در معرض ریسک سرطان سینه قرار دارند. بسیاری از زنان ماموگرافی را در سن 40 سالگی انجام می دهند و هر سال یا دو سال یک بار تکرار میکنند. انجمنهای تخصصی مختلف توصیههای مختلفی ارائه میدهند. انجمن سرطان آمریکا برای زنانی که در معرض ریسک متوسط سرطان سینه قرار دارند توصیه میکند ماموگرافی غربالگری را هر سال از سن 45 سالگی تا 54 سالگی انجام دهند و پس از آن هر دو سال یک بار آن را تکرار کنند. نیروی عملکردی خدماتی پیشگیرانه آمریکا توصیه میکند زنان تست ماموگرافی غربالگری را هر دو سال یک بار از سن 50 سالگی تا 74 سالگی شروع کنند. هرچند، این گروهها با هم توافق دارند که زنان میتوانند از سن 40 سالگی ماموگرافی غربالگری را انجام دهند.
زنانی که در معرض ریسک بالای سرطان سینه قرار دارند. زنانی که در معرض ریسک بالای سرطان سینه قرار دارند از انجام تست ماموگرافی غربالگری پیش از سن 40 سالگی سود میبرند. با پزشک خود درباره ارزیابی جداگانه ریسک سرطان سینه صحبت کنید. عوامل ریسک شامل سابقه سرطان سینه در خانواده یا سابقه عارضه های پیش سرطانی سینه سبب میشوند پزشک شما پیشنهاد تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) همراه با ماموگرافی بدهد.
هزینه ماموگرافی
هزینه ماموگرافی براساس تعرفه وزارت بهداشت بخش خصوصی محاسبه میشود. همچنین هزینه انجام این تصویربرداری به عواملی چون یک طرفه بودن یا دو طرفه بودن و میزان بزرگنمایی بستگی دارد. نوع روش ماموگرافی نیز میتواند قیمت ماموگرافی را تغییر دهد. به عنوان مثال بسیاری از مراکز رادیولوژی از ماموگرامهای آنالوگ استفاده میکنند. اساس کار این دستگاهها به این صورت است که تصاویر بر روی فیلم چاپ میشود. هزینه ماموگرافی آنالوگ معمولاً کمتر از ماموگرافی دیجیتال است.
عوارض ماموگرافی
ماموگرافی، بافت پستان ها را با مقادیر اندکی از پرتوهای رادیواکتیو مواجه می سازد؛ اما معمولاً فواید این تکنیک تصویربرداری بیشتر از مضرات آن است. با این حال توصیه می شود اگر باردار هستید، حتماً این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید تا در خصوص گزینه های جایگزین تصمیم گیری شود. انجام ماموگرافی های مکرر و دوره ای در افراد بارداری که در معرض ریسک بالای ابتلا به سرطان پستان هستند توصیه نمی شود.